دومین پیش نشست کنگره بین المللی بزرگداشت مرحوم نائینی

به گزارش خبرنگاری حوزه علمیه خراسان،دومین پیش نشست کنگره بین المللی بزرگداشت مرحوم ناینی (ره) با موضوع «روش اصولی محقق نائینی(ره)» در تاریخ 6 مهرماه 1402 به همت مدیریت پژوهش و توسعه علمی حوزه علمیه خراسان و با حضور استاد حضرت حجت الاسلام و المسلمین سید محسن حسینی فقیه برگزارشد.
حجت الاسلام والمسلمین حسینی فقیه استاد مطرح سطوح عالی حوزه علمیه خراسان بعد از حمد ‌و ثنای خداوند متعال فرمودند که موسس علم اصول خود اهل بیت عصمت (علیهم السلام) هستند و در راس آنها امام صادق علیه السلام و تدوین علم اصول در زمان مرحوم شیخ مفید(ره) سید مرتضی(ره) و شیخ طوسی(ره) شکل گرفت و مرحوم شیخ مفید (ره)کتاب تذکره را در علم اصول نوشتند بعد از ایشان مرحوم سید مرتضی(ره)ذریعه و بعد ایشان شیخ طوسی عدةالاصول را به رشته تحریر درآوردند و این جریان ادامه داشت تا زمان مرحوم محقق حلی(ره) صاحب شرایع که ایشان مکتب اصولی تدوین نمودند و بعد از مدتی نوبت به اخباری ها می رسد که به جنگ با دیدگاه های عالمان اصولی بر خواستند و بعد از آن نوبت به مرحوم وحید بهبانی(ره) می رسد که ایشان مجدد علم اصول گفته اند که شاگردانی تربیت کردند از جمله مرحوم سید بحر العلوم(ره)، مرحوم کاشف الغطاء(ره)، مرحوم نراقی(ره)، مرحوم صاحب جواهر(ره) و دیگران و بعد ایشان مرحوم شیخ انصاری(ره) پا به عرصه علم و تحقیق رساند و بعد شیخ مرحوم آخوند(ره) و بعد ایشان مرحوم محقق نائینی(ره) بودند و در واقع مرحوم نائینی یک فصل جدیدی در علم اصول رقم زدند و ایشان علاوه بر ابتکارات، نوآوری، تحقیق و پژوهش در علم اصول بهترین مبین برای بیان دیدگاه های شیخ انصاری(ره) بودند و دیدگاهای مرحوم نائینی(ره) توسط شاگردان‌شان مانند مرحوم شیخ محمدعلی خراسانی(ره)، صاحب فراید الاصول و مرحوم خوئی(ره) صاحب اجمل التقریرات و مرحوم سید محسن ادیب (ره)و مرحوم سید جمال گلپایگانی(ره) و مرحوم میرزا هاشم آملی(ره) بیان شد.
ایشان در بحث روش اصولی مرحوم محقق ناینی(ره) با تقسیم علم اصول محقق نائینی(ره) به پنج پخش فرمودند اولین بخش روش اصولی ایشان روش نظریه پردازی می باشد از جمله مباحث مهم این بحث متمم جعل می باشد که با شیوه محقق ناینی(ره) در بیان گذشتگان دیده نمی‌شود و ایشان می فرمایند شریعت و احکام دین با اساس نصوص و سخنان آشکار شناخته می شود و فقیه باید احکام شرعی را با نصوص و ادله شرعی بدست آورد و اگر به دلیل شرعی روشن نرسید باید به اصول عملیه شرعی و عقلی رجوع کند و جعل حکم شرعی که از ناحیه شارع آمده است به روشنی هدف شارع را می رساند و محقق وقتی رجوع به ادله می کند و می بیند حکم مساله برای او روشن نیست و اینجا نیاز به حکم جدید است که مساله را برای عالم اصولی روشن کند و این امر دوم و حکم دوم و بیان دوم که مبین حکم اول است این متمم جعل می باشد.
حجت الاسلام والمسلمین حسینی فقیه دومین بخش روش اصولی محقق نائینی (ره)را بحث قاعده محوری برشمرد و فرمود: ایشان از قواعد پیشینه اصولی برای قواعد پسینه اصولی استفاده می کند و از قواعد علم منطق و بعضا قواعد فلسفی نیز استفاده می‌کند و برای حل مساله اصولی آنها را تبیین می‌کند.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان در مورد بخش های پایانی روش اصولی مرحوم نائینی فرمودند: سومین بخش تأویل بخشی به مباحث تحلیلی و اصولی که جلوه های عالی آن را دربحث ترتب می بینیم و بخش چهارم ایشان بحث مباحث عقلی و دقت های عقلی در عین اینکه اصول ایشان با وجدان عرفی سازگار است مثل قاعده قبح عقاب بلابیان می باشد و خصوصیت پنجم ایشان انسجام بخشی به مباحث اصولی است که گاهی اوقات می بینید برای بیان یک مبحث اصولی چند تا مقدمه ارزنده می آورند و این ها رو انسجام می دهند و در نهایت مساله اصولی خود را بیان می‌کنند و نیاز است که در آرا و اندیشه های ایشان بزرگان حوزه تامل بیشتری نمایند.
لازم به ذکر است، جديدترين اخبار و اطلاعات مربوط به دوره ها و کارگاه های پژوهشی به صورت روزانه در پيام رسان ايتا به آدرس https://eitaa.com/howzehpajohesh منتشر مي شود.