مدارس علمیه بر مبنای شاخصه‌ها و اقتضائات علمی‌پژوهشی رتبه‌بندی می‌شوند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه علمیه خراسان، حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی رضایی، در نشست هم‌اندیشی مسئولان و کارشناسان علمی مدارس علمیه گفت: موضوع پژوهش در نظام آموزشی باید پررنگ باشد، لذا باید کار انجام شود تا پژوهش در ذیل آموزش تعریف شده و جایگاه خود را داشته باشد.
وی ضمن تبیین ویژگی‌های انسان‌های پژوهشگر تصریح کرد: چنین انسان‌هایی چند مزیت بر افراد آموزشی دارند؛ یکی اینکه توانمندترند و معمولاً عرصه پژوهش توانمندی خاص خود را دارد؛ دوم اینکه آموزش معمولاً در چند فصل سال بیشتر مطرح است درصورتی‌که پژوهش جریان مستمری در طول سال بوده که اختصاص به زمان خاص ندارد.
معاون علمی حوزه علمیه خراسان با بیان این که پژوهش تولید دانش و آموزش توزیع دانش است، خاطرنشان کرد: تولید یک‌رشته تخصصی، نیاز به عقبه و بلوغ علمی دارد و کسانی رشته تخصصی تأسیس می‌کنند که به بلوغ علمی دست یافتند و این بلوغ علمی نیز بر مبنای پژوهش، مطالعات، کتب و اساتید علمی حاصل می‌شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضائی با بیان این که کار پژوهشی در تاریخ ماندگارتر است و شیخ طوسی‌ها، شیخ مفیدها، علامه حلی‌ها و بزرگانی که تراث به‌جای گذاشتند قطعاً فعالیت‌های آموزشی نیز داشته‌اند اما خروجی‌های پژوهشی آنان خود را نشان داده است، ابراز کرد: کار پژوهشی به مرز علمی قطعاً نزدیک‌تر و فرصت‌های پژوهشی متعددتر و متنوع‌تر است.
وی ضمن تبیین عوارض دوری از فعالیت‌ها و اقدامات پژوهشی عنوان کرد: در سطح یک حوزه با پژوهش چندان مأنوس نیستیم و دوری از فرایندهای پژوهش در حوزه، آسیب‌هایی به دنبال دارد؛ باید دانست که آموزش و پژوهش دو جریان موازی هستند که با هم بر مبنای یک نوع هم‌افزایی برخورد دارند. از سوی دیگر بر اساس پژوهش‌های علمی می‌بایست مقطع بندی صورت بگیرد همان‌طور که در نظام آموزشی این مقطع بندی در سطوح عمومی، تخصصی و عالی وجود دارد.
معاون علمی حوزه علمیه خراسان با بیان این که چنانچه درس و بحث و فرایندهای علمی عجین با جریان پژوهشی باشد این قطعاً سبب می‌شود استعدادها نیز شکوفا شوند، خاطرنشان کرد: باید تلاش شود استعدادهای پژوهشی در حوزه شکوفا شوند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضائی خطاب به مسئولان و کارشناسان علمی مدارس، از آنان خواست تا در این عرصه‌های پژوهش‌محور نیز فعال باشند و با اشاره به ارزیابی دقیق مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان از مدارس بر مبنای شاخصه‌های علمی اظهار داشت: مدارس را بر اساس چند شاخصه در این زمینه‌ها ارزیابی خواهیم کرد.
وی یکی از این محورهای ارزیابی را حضور فعال مدارس در فراخوان آثار پژوهشی و همچنین رقابت‌های نخبگانی عنوان و ابراز کرد: هدف این است که ببینیم مدارس چه اندازه در فراخوان آثار پژوهشی حضور داشته‌اند، چه میزان مقالات و تولیدات علمی‌پژوهشی ارائه داده‌اند و الان مدارس و مراکز علمی در چه سطح و جایگاهی بر مبنای آثار قرار گرفته‌اند.
معاون علمی حوزه علمیه خراسان رقابت‌های نخبگانی مسئله‌محور را دومین محور ارزیابی دانست و گفت: امسال عرصه‌های دانشی نیز متنوع‌تر شده و از رقابت‌های نخبگانی با مشارکت استان‌های دیگر نیز فهرستی برای مبنا آماده خواهد شد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضائی حضور و مشارکت مدارس در بنیاد ملی نخبگان و استفاده از ظرفیت‌های موجود در مدارس به‌منظور بهره‌مندی از طرح‌های بنیاد ملی نخبگان، حضور مدارس در جشنواره علامه حلی، راه‌اندازی نشریات پژوهشی بر مبنای ماده‌واحده، چاپ و انتشار و درجه‌بندی آن از سوی مرکز مدیریت را از دیگر محورهای مورد ارزیابی دانست.
وی راه‌اندازی انجمن‌های علمی چندگانه، برگزاری کرسی‌های ترویجی و نظریه‌پردازی، تشکیل گروه‌های علمی در مدارس مبتنی بر کارهای پژوهشی و بازبینی سرفصل‌ها و نظام موضوعات، برگزاری کلاس‌های مهارت پژوهشی، اصلاح الگوی تدریس بر اساس آموزش پژوهش‌محور و تبیین گام‌های آن از سوی مدارس به همراه فعال‌سازی جریان مهارت ورزی‌های علمی‌پژوهشی مدارس را نیز از جمله این شاخصه‌های مورد ارزیابی دانست.
معاون علمی حوزه علمیه خراسان همچنین با اشاره به شرکت و حضور در جشنواره‌ها و همایش‌ها به‌عنوان یک شاخصه مهم، سنت حوزه بر تعطیلی پنجشنبه‌ها را نیز در راستای همین نقش‌آفرینی در همایش‌ها دانست و اظهار داشت: در نجف نیز پنجشنبه‌ها تعطیل بود تا افراد، شب‌های جمعه برای زیارت امام حسین (ع) حضور پیدا کنند و در مشهد نیز می‌خواهیم از فرصت‌های علمی و ملی نهایت استفاده برده شود که این شرکت در همایش‌ها خود یک شاخصه مهم است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضائی همچنین با اشاره به‌ضرورت تعریف نسبت حوزه با اسناد بالادستی ملی از جمله برنامه هفتم توسعه، گفت: فرصت‌هایی که حوزه می‌تواند نقش ایفا کند فوق‌العاده است. بنابراین می‌بایست نسبت خودمان را با اسناد بالادستی ملی درست تعریف کنیم و اسناد بالادستی ملی را بازخوانی کنیم و آنجا که حوزه می‌تواند اعلام‌حضور داشته باشد و برنامه داشته باشد و همچنین خدمت برساند و خدمت بگیرد مشخص باشد و بازخوانی در این زمینه صورت بگیرد.
وی ادامه داد: بنابراین بر اساس این محورها و شاخصه‌هایی که تبیین شد، در پایان سال نوعی ارزیابی از مدارس و مراکز علمی خواهیم داشت و فرایند رتبه‌بندی و درجه‌بندی‌های علمی متناسب با اقتضائات صورت می‌پذیرد.
