علم بدون تقوا به رشد حقیقی نمیرسد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه علمیه خراسان، حجتالاسلام کندری، مدیر مجموعههای علمی این حوزه، در نشست علمی دهمین نمایشگاه تخصصی کتب حوزوی و معارف اسلامی، با تبیین چالشها و ظرفیتهای پیشروی عرصه پژوهش، بر ضرورت رویکرد میانرشتهای و تأمین حمایتهای مالی و ساختاری برای پژوهشهای نوین تأکید کرد.
وی با اشاره به پیچیدگی مسائل روز و چندبعدی شدن موضوعات علمی گفت: امروزه بسیاری از مسائل پژوهشی تنها با حضور متخصصان چند رشته و همکاری آنان به نتیجه مطلوب میرسد. برای نمونه، پایاننامهای در حوزه فقه ممکن است در ارتباط مستقیم با روانشناسی قرار گیرد و در چنین مواردی حضور همزمان استادان متخصص از هر دو رشته ضروری است تا خروجی پژوهش دقیق و جامع باشد.
ضرورت همافزایی میانرشتهای در پژوهشهای نوین
مدیر مجموعههای علمی حوزه علمیه خراسان افزود: راهحل عبور از دشواریهای پژوهش، نشستن متخصصان عرصههای مختلف بر سر یک میز است. وقتی موضوعات میانرشتهای با همکاری جمعی بررسی شود، میتوان به پاسخی جامع و کارآمد دست یافت. این امر نهتنها در پایاننامهها بلکه در همه حوزههای علمی لازم و ضروری است.
وی در ادامه به مشکلات مالی پژوهشگران نیز پرداخت و گفت: بسیاری از پژوهشگران با محدودیتهای بودجهای روبهرو هستند. درحالیکه اگر موضوعات پژوهشی بر اساس نیازهای جامعه و دستگاههای مرتبط انتخاب شود، تأمین منابع مالی نیز از سوی همان نهادها ممکن خواهد بود.
حجتالاسلام کندری ادامه داد: در واقع تحقیقات کاربردی میتواند هم به حل مسائل کشور کمک کند و هم منابع مالی پایدار برای پژوهشها فراهم آورد. اما اگر موضوعات صرفاً به شکل تئوری و بدون توجه به نیاز جامعه انتخاب شود، پژوهشها تنها در قفسه کتابخانه باقی میمانند.
پژوهش در قرآن؛ علم همراه با تقوا بال پرواز اندیشه
حجتالاسلام کندری با اشاره به جایگاه پژوهش در قرآن کریم گفت: آیات متعددی در قرآن ما را به تفکر، تدبر و پژوهش دعوت کرده است؛ از جمله آیه ۹ سوره زمر که میفرماید: «هَل یَستَوی الَّذینَ یَعلَمونَ وَالَّذینَ لا یَعلَمونَ». این بیان قرآن نشاندهنده جایگاه والای علم و پژوهش است.
وی با تأکید بر پیوند علم و اخلاق افزود: علم بدون تقوا میتواند موجب گمراهی انسان شود. تاریخ شاهد اندیشمندانی است که بهدلیل جدایی علم از معنویت، به بیراهه رفتند. بنابراین، علم باید همراه با تقوا و معرفت دینی باشد تا به رشد حقیقی بینجامد. همانگونه که علم با پژوهش به دست میآید، تقوا نیز با صبر، پرهیزکاری و مدارا حاصل میشود.
مدیر مجموعههای علمی حوزه علمیه خراسان در پایان تأکید کرد: پیشرفت واقعی زمانی رخ میدهد که پژوهشگران همزمان با علم، به تقوا و معنویت توجه کنند. در غیر این صورت، دستاوردها سطحی و ظاهری باقی خواهد ماند. امیدوارم طلاب و پژوهشگران جوان با توجه به این مبانی، مسیر صحیح پژوهش را ادامه دهند و در برابر وسوسههای ترک تحقیق، استوار بمانند.